Rozwój w kryzysie

Kryzys niesie ze sobą siły transformujące, którym można się opierać lub je wykorzystać.

Wiele firm wybiera łatwą pierwszą drogę i płaci za to wysoką cenę. Ci, którzy decydują się wykorzystać dźwignię zmian, mają szansę na wyjście z kryzysu ze znacznie silniejszą pozycją rynkową.

Zmiany otoczenia gospodarczego, jako pochodna pandemii, wojny na Ukrainie czy polityki wspólnotowej, dzieją się na niespotykaną dotąd skalę. Zahamowanie wydatków inwestycyjnych i konsumpcji, rekomendacja pracy zdalnej, wytworzyły ogromną zewnętrzną presję na zmiany w przedsiębiorstwach. Chociaż kryzys stanowi poważny problem dla wszystkich firm, stwarza też bezprecedensową szansę, którą można wykorzystać do poprawy pozycji rynkowej. Eksperci The Boston Consulting Group uważają, że kryzys można wykorzystać do przeprowadzenia korzystnych zmian trudnych do zrealizowania w czasach prosperity [1].

W obliczu kryzysu firmy przyjmują zazwyczaj strategię przetrwania.

Polega ona głównie na zabezpieczaniu się przed różnego rodzaju ryzykiem, minimalizowaniu swoich słabych stron, ograniczaniu strat będących wynikiem tych słabości, przyjmowaniu scenariusza kryzysu. Przeciwieństwem strategii przetrwania jest poszukiwanie szans i możliwości, aby zająć taką pozycję na rynku, która będzie silniejsza niż w przypadku konkurencji, wykorzystywanie swoich mocnych stron, koncentrowanie działań na sukcesie i przekonanie, że działanie firmy jest w pełni dopasowane do bieżącej sytuacji rynkowej.

Badania przeprowadzone przez ekonomistów z Harvard Business School i University of Melbourne potwierdzają skuteczność tej opcji. Naukowcy poświęcili rok na analizę wyborów strategiii wyników przedsiębiorstw podczas trzech ostatnich globalnych recesji gospodarczych: kryzysu z roku 1980, spowolnienia z roku 1990 i krachu z roku 2000. Swoim badaniem objęli 4700 spółek publicznych, dzieląc dotyczące ich dane na trzy okresy: trzech lat przed recesją, trzech lat po recesji i samej recesji. Okazało się, że dobre wyniki po recesji osiągają firmy, które potrafią zachować delikatną równowagę pomiędzy redukcją kosztów (służącą doraźnemu przetrwaniu) a inwestycjami (służącymi przyszłemu wzrostowi). Najlepsze z tych przedsiębiorstw bardziej niż rywale skupiały się na wydajności operacyjnej, a jednocześnie inwestowały na dość dużą skalę w przyszłość, ponosząc wydatki na marketing, prace badawczo‑rozwojowe i na nowe aktywa [2]. 

W obliczu zmiany ogromne znaczenie mają szybkość podejmowania decyzji i sposób zarządzania przedsiębiorstwem.

Poniżej podaję kilka przykładów działań, które sprawdzają się w czasach kryzysu [3]:

• Tworzenie konkretnych scenariuszy działania dla firmy, a nie jedynie obserwowanie trendów w gospodarce. Analizowanie, w jaki sposób te trendy mogą wpływać na firmę - na jej funkcjonowanie, kondycję, klientów, a także na konkurentów.
• Określanie priorytetów i podejmowanie tylko tych wyzwań, którym firma jest w stanie podołać. Nie rozpraszanie się na kilka czy kilkanaście projektów - wybranie dwóch lub trzech i skoncentrowanie się na nich.
• Tworzenie mikrostrategii - planowanie w krótkim horyzoncie czasowym. W miejsce wcześniejszych kilkuletnich strategii warto opracowywać plany operacyjne na kilka miesięcy, maksimum na jeden rok ze względu na postępującą zmienność i nieprzewidywalność gospodarki.
• Monitorowanie otoczenia i uważne przyglądanie się wszystkim aspektom działania firmy (nie bagatelizowanie sytuacji, do których wcześniej nie przywiązywano szczególnej uwagi, a obecnie mogą być sygnałem trudności, z jakimi firma będzie musiała się zmierzyć).
• Sprawne zarządzanie zmianą - tworzenie szybkich ścieżek decyzyjnych, przekazywanie kompetencji i uprawnień do podejmowania decyzji i reagowanie elastycznie na bieżącą sytuację (nie trzymanie się sztywno budżetów i planów sporządzonych wiele miesięcy wcześniej) i w ten sposób wspieranie konsekwencji w działaniu w kryzysowych warunkach.

Okres kryzysu to dla wielu przedsiębiorstw trudności w funkcjonowaniu, ale z drugiej strony to czas, który mobilizuje. Słabsza koniunktura wywołuje szeroko rozumiane zmiany w zachowaniach podmiotów gospodarczych. Zdolność przedsiębiorstw do identyfikacji tych przemian, ich oceny i zaadaptowania może decydować o przetrwaniu rynkowym. Z tego też powodu zdolność adaptacyjna i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji może być traktowana jako przejaw inteligencji przedsiębiorstwa [4]. 

Podejmowanie decyzji przez przedsiębiorców w warunkach dużej niepewności jest trudne.

Wielu przedsiębiorców zastanawia się, jakie kolejne kroki podjąć. Dlatego przygotowałam krótką ankietę (5 min), która lepiej pozwoli Tobie i mi zrozumieć wyzwania, z którymi się mierzysz. Ankieta zawiera wskazówki, co możesz zrobić samodzielnie i jakie działania już dziś możesz podjąć w swoim biznesie.

Link do ankiety: https://forms.gle/F8DCwoXLGK2JYXos5

A jak chcesz omówić swój przypadek - umów się na mentoring: https://calendly.com/kasia101077/mentoring

[1] https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/116667,kryzys-to-zarowno-zagrozenie-jak-i-ogromna-szansa.html

[2] https://www.ican.pl/a/spowolnienie-czyli-szansa-na-sukces/D9g3nbkMN

[3] https://mojafirma.infor.pl/raport-dnia/210096,5,Kryzys-szansa-na-rozwoj.html

[4] http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171443112

Ostatnie wpisy

Kasia Klimek

Ekspertka zarządzania biznesem. Od 2009 roku aktywnie uczestniczy w polskim ekosystemie startupowym, pracowała dla funduszu seed VC oraz na rzecz akceleratorów. Mentorka ds. komercjalizacji innowacji. Na codzień wspiera innowacyjne projekty dla zaawansowanych technologicznie MŚP. 

KasiaKlimek.pl

Copyright 2023